Czym jest upadłość konsumencka i kiedy warto ją ogłosić?

Jestem fanem przysłowia „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Czasami jednak, z różnych względów i nie zawsze zależnych od nas, budzimy się za późno. Czasem wynika to z nieszczęśliwego splotu wydarzeń, a czasem z braku zabezpieczenia. Czasem może nawet być wynikiem celowego działania nieprzychylnych nam osób. Bywa tak, że nasza sytuacja nie jest tragiczna i wdrażając odpowiednie działania na poziomie indywidualnym, jesteśmy w stanie ją uratować. Jeśli nie, z pomocą przychodzi upadłość konsumencka. Zanim jednak zaczniemy się nad nią zastanawiać, musimy pamiętać, że poza pomocą w oddłużeniu, rodzi ona również różne konsekwencje. W tym artykule omówię zarówno, czym jest upadłość konsumencka i kiedy warto rozważyć jej ogłoszenie, jak i to, z jakimi konsekwencjami musimy się liczyć, jeśli zdecydujemy się na taki krok.

Czym jest upadłość konsumencka? 

W prostych słowach – jest to procedura sądowa, umożliwiająca wyjście z długów dłużnikowi. Co do zasady, efektem końcowym tej procedury powinno być uzyskanie oddłużenia. Jednak upadłość konsumencka NIE OZNACZA umorzenia wszystkich długów. Procedura zakłada zaspokojenie całości (lub przynajmniej części) roszczeń, które mają do nas kredytodawcy. Sytuacja wygląda trochę inaczej, kiedy nie mamy żadnego majątku. Wówczas, teoretycznie, nie ma z czego zaspokoić roszczeń kredytodawców, a co za tym idzie – możemy przejść procedurę i pozbyć się długów. Jednak nie warto próbować pozbywać się majątku przed rozpoczęciem procedury. Sąd na pewno zbada naszą sytuację oraz zawarte przez nas umowy. W takiej sytuacji próba ukrycia całości lub części posiadanego przez nas majątku będzie prawdopodobnie skutkować odrzuceniem wniosku.  

W trakcie procedury ogłaszania upadłości konsumenckiej, dłużnikowi zostaje wyznaczony syndyk, który wycenia wszystkie składniki majątku oraz przejmuje nad nim zarządzanie w celu sprzedania ich i zaspokojenia wierzycieli w największym możliwym stopniu. Dodatkowo, od momentu wystartowania procedury, od zobowiązań nie są naliczane żadne odsetki czy dodatkowe koszty.

Kto może ogłosić upadłość konsumencką? 

Jeśli chodzi o to, kto może ogłosić upadłość konsumencką, to zasada jest prosta. Procedura upadłości konsumenckiej obejmuje KONSUMENTÓW. Nie mogą jej ogłosić przedsiębiorcy czy wspólnicy i komandytariusze spółek komandytowych, spółek partnerskich, jawnych czy komandytowo-akcyjnych. Jedyną szansą na ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez osoby prowadzące działalność gospodarczą jest zamknięcie tej działalności. Procedurę można rozpocząć kolejnego dnia po ostatecznym jej wyrejestrowaniu. Jeśli nie jesteś przedsiębiorcą, możesz rozpocząć procedurę w dowolnym momencie. Choć oczywiście najlepiej korzystać z niej w ostateczności. 

Kiedy zdecydować się na upadłość konsumencką? 

Na upadłość konsumencką najczęściej decydują się osoby, które nie są w stanie obsługiwać (spłacać) swojego zadłużenia przez okres powyżej trzech miesięcy. Jednak muszę tutaj nakreślić kilka zależności. Jeśli posiadamy majątek, który znacznie przewyższa nasze zobowiązania, to ogłaszanie upadłości konsumenckiej w większości przypadków nie ma najmniejszego sensu. Wiele rzeczy da się poukładać samemu, jeśli tylko nie sparaliżuje nas przytłoczenie sytuacją.  

Zanim zdecydujemy się na ten krok warto usiąść i przeanalizować BARDZO DOKŁADNIE swoją sytuację. Zrobić REALNY bilans naszych aktywów i zobowiązań oraz dochodów i kosztów. Umorzenie długów uzyskać możemy jedynie wtedy, gdy nie posiadamy majątku, a zarabiane przez nas pieniądze bilansują się z naszymi kosztami utrzymania i kosztami utrzymania osób od nas zależnych (przede wszystkim dzieci). Podkreślę to jeszcze raz. Przeanalizować BARDZO DOKŁADNIE. Często okazuje się, że jeśli zdarzenia i decyzje prowadzące nas do sytuacji, w której zastanawiamy się nad tym rozwiązaniem rozciągały się na przestrzeni lat, to źle oceniamy wysokość naszych zobowiązań i ich miesięcznych kosztów.

Jak ogłosić upadłość konsumencką? 

Ogłosić upadłość konsumencką możemy samodzielnie lub za pośrednictwem kancelarii oddłużeniowej, która zrobi to za nas. Jeśli chcemy zabrać się za to samodzielnie, musimy złożyć i opłacić konkretny wniosek do sądu odpowiedniego dla naszego rejonu. Obecnie jest to opłata w wysokości 30 zł. Następnie trzeba zebrać całą dokumentację dotyczącą naszej sytuacji oraz BARDZO przemyślane uargumentowanie przesłanek do naszej upadłości (przewidzianych przez prawo). Jeśli natomiast decydujemy się na skorzystanie z usług profesjonalnej kancelarii, warto zwracać uwagę przede wszystkim na opinie innych klientów, którzy mieli już okazję korzystać z usług.

Nie zawsze najważniejszym wyznacznikiem powinna być cena. Nawet w tak ciężkiej sytuacji, jaką jest upadłość, sugerowanie się w pierwszej kolejności ceną może spowodować, że ostatecznie zapłacimy zdecydowanie więcej. Zarówno pieniędzy, jak i nerwów. Jest jeszcze jedna istotna kwestia. Rozprawy o upadłość konsumencką są rozprawami NIEJAWNYMI. Oznacza to, że osoba składająca wniosek nie uczestniczy w samej rozprawie. W związku z tym dokumentację należy przygotować naprawdę starannie lub, aby uniknąć niekorzystnego dla nas wyroku, skorzystać jednak z usług profesjonalistów. 

Ile kosztuje upadłość konsumencka? 

Jeśli decydujemy się na poprowadzenie całej procedury samodzielnie, musimy uiścić koszty postępowania sądowego, które wynikają z powyższego akapitu. Jeśli jednak chcemy zdecydować się na usługi kancelarii, zapłacimy najprawdopodobniej od 4.000 złotych netto do nawet kilkunastu tysięcy. Koszty są zależne od poziomu skomplikowania i zagmatwania sprawy. W kontekście potencjalnych kosztów zawsze warto wysłać zapytania ofertowe i porozmawiać z przynajmniej kilkoma usługodawcami i na poziomie racjonalnych argumentów zdecydować, gdzie stosunek ceny do jakości jest dla nas najkorzystniejszy.  

Ile trwa upadłość konsumencka? 

Długość procesu zależy przede wszystkim od syndyka i sądu. Sam wniosek powinien zostać przyjęty w ciągu dwóch miesięcy od złożenia (zdarza się jednak, że trwa to dłużej). Procedura co do zasady powinna zamknąć się w perspektywie roku, ale jest ona zależna od stopnia skomplikowania danej sytuacji, dlatego nie są to „ostre” granice.  

Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej? 

Pierwszą i główną konsekwencją ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest zajęcie przez syndyka CAŁEGO majątku dłużnika. Dotyczy to zarówno gotówki na koncie, jak i wszelkich aktywów, które są w jego posiadaniu, w tym mieszkania, samochodu etc. Dodatkowo, samo zarejestrowanie wniosku o upadłość nie oznacza jeszcze zmiany informacji zamieszczonych w Bazie Informacji Gospodarczej. Blokuje jednak naliczanie dalszych odsetek od posiadanych zobowiązań. Zatwierdzenie przez sąd naszego wniosku o upadłość nie czyści nam BIKu, czyli danych o opóźnieniach, umorzeniach etc. Są one cały czas widoczne dla instytucji finansowych, co oznacza, że w bliskiej przyszłości raczej nie dostaniemy kolejnego kredytu. Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej musimy zacząć budowę naszego majątku od nowa.

Upadłość konsumencka to nie jedyne wyjście z trudnej sytuacji

Procedura ogłoszenia upadłości konsumenckiej daje nam przestrzeń do tego, aby w relatywnie prosty sposób dogadać się z wierzycielami, zablokować naliczanie odsetek od naszych zobowiązań oraz uporządkować sytuację. Jednak pozbawia nas całego do tej pory zgromadzonego majątku (o ile oczywiście go zgromadziliśmy). Jest to więc, moim zdaniem, rozwiązanie „ostatniej szansy”.

Z wielu trudnych sytuacji finansowych da się wyjść własnym sumptem. Budując odpowiedni plan spłat, dogadując się z wierzycielami, rozkładając płatność na raty, które jesteśmy w stanie płacić i przede wszystkim – zachowując DYSCYPLINĘ FINANSOWĄ. W bardzo wielu przypadkach nie warto więc narażać się na konsekwencje, które niesie ze sobą upadłość. Czasem jednak po prostu nie ma innego wyjścia i właśnie wtedy z pomocą przychodzi procedura upadłości konsumenckiej. Pamiętaj, że jeśli masz jakieś wątpliwości lub pytania związane ze swoją sytuacją finansową, możesz skorzystać z bezpłatnego audytu z doradcą finansowym.