Relacje

Samotność w związku – jak sobie z nią radzić?

Patrycja Jarzembowska

24 lutego 2022

2.33K

8 min.

Jakie to uczucie być z kimś, a jednocześnie być samotnym? Samotność w związku obecnie nie jest wcale rzadkim zjawiskiem. Niektórzy z nas sądzą, że będąc w – wydawać by się mogło – szczęśliwej relacji, nie mają powodów do odczuwania samotności. Tymczasem coraz bardziej doskwiera im wewnętrzna pustka, obezwładniający smutek oraz przygnębiająca cisza. Przyczyn tego dyskomfortu może być wiele.

Najczęściej jednak to nie związek powoduje samotność, lecz wnosi ją jedna z osób. Dzieje się tak, gdy w relacji przeżywamy bliskość jako osamotnienie. Będąc w związku, dostrzegamy ten mechanizm, który dotychczas był bardzo dobrze przez nas ukrywany. Jednak z tej informacji płynie również dobra wiadomość – w przeważającym stopniu zażegnanie uczucia samotności zależy tylko od nas. Chcesz dowiedzieć się, skąd bierze się samotność w związku i jak możesz z nią walczyć? Czytaj dalej!

Dlaczego odczuwamy samotność w związku?

Brak bliskich przyjaciół oraz brak szerszych kontaktów społecznych na ogół powoduje emocjonalny dyskomfort lub niepokój powszechnie określany jako samotność. Współcześnie czujemy się bardziej samotni i pozbawieni bliskich relacji niż kiedykolwiek wcześniej. Przy laptopach, tabletach, smartfonach i technologii, która bez przerwy wdziera się w nasze życie, coraz trudniej poczuć czyjąś prawdziwą obecność.

Mimo negatywnych skutków samotności, trudno ją uznać za nienormalną. To bardzo normalne uczucie, którego doświadcza każdy z nas – po zakończeniu relacji z przyjacielem lub partnerem, kiedy przeprowadzamy się w nowe miejsce, czy kiedy jesteśmy wykluczeni z jakiegoś spotkania towarzyskiego.

Błędne koło samotności

Badacze z Harvard University, Stanford University, Curtin University i The University of Western Australia przeprowadzili pewne badania, które zostały opublikowane w 2021 roku w październikowym numerze Personality and Individual Differences. Badanie te wykazały, że osoby „znajdujące się w samotności z definicji pragną kontaktów społecznych w celu zaspokojenia niezaspokojonych potrzeb interpersonalnych”, ale często reagują „na negatywne emocje, tłumiąc ich ekspresję i aktywnie unikając kontaktów społecznych. Te nawykowe wzorce regulacji emocji mogą utrwalać stany samotności i izolacji społecznej”¹. To trochę tak, jakbyśmy chcieli przerwać jakiś schemat. Paradoksalnie, tkwimy w czymś nam znanym, mimo że pragniemy czegoś zupełnie innego, ale nie podejmujemy działania. Frustracja narasta, a samotność staje się coraz bardziej namacalna.

6 sposobów, które mogą pomóc Ci zażegnać samotność w związku

Rzadko kiedy możemy bez krzty wątpliwości osądzić, kto lub co jest winne sytuacji, w której się znajdujemy. Co więcej, warto skupić się nie tylko na szukaniu winnych, ale przede wszystkim rozwiązania. Aby zwiększyć szansę na jego znalezienie, warto wykonać kilka kroków, które pozwolą zweryfikować sytuację, w której się znajdujemy. Pamiętaj, że często nie ma jednej dobrej odpowiedzi i jednego rozwiązania na wszystkie problemy, a w niektórych przypadkach potrzebna będzie także dobra wola drugiej strony.

1. Poszukaj sytuacji, które łamią schemat

Jeżeli masz teraz możliwość, weź kartkę i długopis. Zastanów się i odpowiedz na pytania:
– Czy zawsze czujesz samotność w związku?
– Czy są takie momenty, kiedy nie doskwiera Ci samotność w relacji? Jakie są to chwile? Jakie towarzyszą Ci wtedy emocje? Spróbuj je zanotować. Jeżeli w tym momencie nie przychodzi Ci na myśl żadna sytuacja, postaraj się pamiętać o tym ćwiczeniu i wrócić do niego, gdy taka chwila nadejdzie.

Dokonaj analizy swoich notatek. Poszukaj dla opisanych sytuacji punktów wspólnych.

2. Zadbaj o poprawę komunikacji w związku

Jeżeli czujesz, że to faktycznie związek i druga osoba czyni Cię samotnym, w Waszej relacji może występować kłopot natury komunikacyjnej. W czasach, w których wszystko otrzymujemy natychmiastowo, nie jesteśmy przyzwyczajeni do zatrzymywania się i analizy swoich uczuć.

Możesz wypracować w sobie reakcję STOP. W sytuacjach stresowych, nie bój się powiedzieć, że jeszcze nie wiesz, co się dzieje w Twojej głowie ani jakie emocje odczuwasz. Pozwól sobie to przemyśleć. Kiedy już rozumiesz, co się dzieje w Tobie, postaraj się, aby Twoje komunikaty były obrazowe dla drugiej strony. Stosuj porównania, typu: “Czuję się, jak”. Staraj się postawić w sytuacji drugiej osoby, wyobrażaj sobie, co ona może czuć i przeżywać. Pytaj i sugeruj, ale nie narzucaj swoich spostrzeżeń. Postaraj się być aktywnym słuchaczem, a to zwiększy szansę na poprawę komunikacji w związku.

3. Poznaj strategie, które stosujesz

Najczęściej nieświadomie stosujemy powtarzalne wzorce zachowania¹. Zdanie sobie sprawy z posługiwania się nimi stanowi pierwszy krok w kierunku ich przełamania. Być może któryś z przywołanych poniżej wyda Ci się znajomy.

Atrybucja winy: Reagowanie na nieprzyjemne doświadczenie poprzez obwinianie siebie lub pociąganie do odpowiedzialności innych.
Katastrofizacja: Dostrzeganie tylko najgorszych możliwych skutków sytuacji, przewidywanie negatywnej przyszłości.
Tłumienie ekspresyjne: Ukrywanie uczuć i zapobieganie wyrażaniu emocji. Utrzymywanie tak zwanej „pokerowej twarzy”.
Odrzucenie lub wycofanie się: Unikanie sytuacji towarzyskich jest traktowane jako sposób radzenia sobie z niewygodnymi emocjami, które wówczas występują.
Ruminacje: Rozpamiętywanie uczuć lub myśli związanych z nieszczęśliwymi wydarzeniami z przeszłości.

4. Poznaj swoje potrzeby

W momencie, kiedy nie spełniamy własnych potrzeb, często czujemy się samotni pomimo przebywania wśród innych ludzi¹. Aby móc pracować z potrzebami, trzeba najpierw je poznać. Określ je precyzyjnie, a najlepiej, gdy je jeszcze zanotujesz.

Zastanów się, czy najbliższa osoba może pomóc Ci w ich osiągnięciu. Jednak nie oczekuj od partnera ich spełnienia. Może nie mieć chęci ani możliwości, aby je zrealizować. Wypowiadając prośbę, mierzysz się z możliwością otrzymania odmowy. Związek działa na zasadzie partnerstwa, a nie myślenia życzeniowego. Partner może Cię wesprzeć w Twoich dążeniach, ale odpowiedzialność za nie, tak jak za swoje szczęście, ponosisz samodzielnie.

5. Zadbaj o relację z samym sobą

Brak miłości do siebie samego powoduje trudności w nawiązywaniu relacji². Możemy w pełni skupić się na innych dopiero wtedy, gdy jesteśmy zadowoleni ze swojego życia. Warto zaobserwować, jaki mamy stosunek do siebie i postarać się szczerze ocenić poczucie własnej wartości. Jakie słowa wypowiadamy do siebie w głowie? Czy wybaczamy sobie błędy? Czy traktujemy siebie jak najlepszego przyjaciela? Jeśli czujesz, że stanowi to dla Ciebie jakąś trudność, koniecznie zajrzyj do wpisu „Jak być dobrym dla siebie?”.

Musimy czuć się jak w domu we własnych ciałach, we własnych umysłach, we własnych emocjach i we własnych zachowaniach. To uczucie jedności w wyżej wymienionych obszarach jest lekarstwem na samotność w związku.

6. Praktykuj uważność

Samotność można poznać i oswoić. Zastanów się, co w niej jest trudnego, a co jest w niej dobrego? Co zyskujesz? Postaraj się obserwować siebie, jednocześnie unikając oceniania swojego zachowania. To, jak podejdziemy do sytuacji, jest zawsze kwestią naszego wyboru. Z samotnością jest tak samo. Możemy postrzegać ją jako trudność do rozwiązania lub postarać się dostrzec jej pozytywne aspekty i to czego uczy. Pozwól sobie na ten moment refleksji, choćby przez zaledwie krótką chwilę. Praktykować uważność możesz na przykład poprzez medytację lub tylko sam oddech. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o medytacji, zajrzyj do wpisu „Co to jest medytacja i na czym polega?”.

Można pokochać kogoś, zanim pokocha się siebie. Właściwa osoba może odpowiednio zmotywować nas do walki z naszymi niewspierającymi schematami myślenia³. Przy odpowiednim wsparciu jesteśmy w stanie nie tylko zwalczyć samotność w związku, ale również otworzyć się na to, jak wiele do zaoferowania ma świat. Możesz też zacząć od siebie, a w tym wesprze Cię kurs Magdaleny Daniłoś – „Self-care – czyli jak zatroszczyć się o siebie”. Zawiera 7 lekcji pełnych wiedzy, wskazówek i ćwiczeń, które pozwalają zbudować zdrową relację z samym sobą i otworzyć się na swoje potrzeby. Czasem to właśnie my jesteśmy odpowiedzią na wiele pytań.

Samotność w związku i poza nim wpływa na wszystko

Stale rośnie liczba dowodów na to, że kiedy nasza potrzeba relacji społecznych nie jest zaspokojona, wpływa to negatywnie na nasz mózg i ciało. Wystawiamy nasz organizm na nadmierne ilości hormonów stresu, które powodują wysokie ciśnienie krwi, a nawet osłabiają uczenie się i pamięć. Samotności mogą towarzyszyć także powtarzające się bóle głowy, zaburzenia snu czy też chroniczne zmęczenie. Warto więc wziąć to pod uwagę i zadbać o siebie.

Dodatkowe źródła: