Jak dbać o ciało? – self-care i budowanie relacji

Czy wiesz, jak dbać o ciało i budować z nim relację? Poruszam temat relacji z ciałem, ponieważ jest ona częścią self-care, czyli dbania o siebie, opiekowania się sobą. Żyjemy w czasach, w których ciała zostały bardzo mocno uprzedmiotowione – przez kulturę, marketing czy biznes. Wielu z nas ma szczególnie trudną tę relację. Bardzo często postrzegamy swoją wartość przez pryzmat tego, czy jesteśmy atrakcyjni czy nie. Zapominamy jednak, że nasze ciało jest czymś więcej. Przez ostatnie 150, 200 lat było traktowane bardzo po macoszemu. Kojarzysz może takiego filozofa jak Kartezjusz? To on ukuł bardzo znane powiedzenie: „Myślę, więc jestem”. Jest jedną z tych osób, która przyczyniła się do tego, że świat zachłysnął się potęgą umysłu, a bardzo mocno obniżył rolę ciała.

Dopiero od 15-20 lat medycyna i psychologia pokazują je ponownie je jako bardzo ważny element nas, naszego jestestwa. Dziś mówi się między innymi o psychosomatyce, czyli wpływie emocji na nasze ciało. Jest już absolutnie oczywiste, że wpływają na nie nie tylko nasze emocje, ale i myśli. Dlatego tak istotna jest nasza relacja z ciałem. A właściwie nie relacja sama w sobie, lecz dobra relacja.

Dbanie o ciało to szanowanie jego możliwości

Przez wiele lat traktowałam swoje ciało jako statyw własnej głowy. Zachłysnęłam się własnym intelektem, własnym umysłem, własnymi umiejętnościami mentalnymi. Ciało służyło mi tylko do tego, żeby nosić moją głowę z punktu A do punktu B. I bardzo szybko zorientowałam się, jakie są konsekwencje tego typu działania i myślenia.

Myśląc w ten sposób i traktując tak swoje ciało, doprowadzamy do sytuacji, w której jego potrzeby przestają być istotne. Dochodzimy w ten sposób do skrajnego wyczerpania. Jakbyśmy zapominali, że przecież bez tego ciała nie możemy żyć i robić tego, co robimy każdego dnia. W moim przypadku ciało raz na około kwartał, przez wyczerpanie, kładło mnie w chorobie. W pewnym momencie całkiem dokładnie potrafiłam określić, kiedy znowu będę chora i kiedy znowu będę leżeć w łóżku z gorączką, kaszlem i katarem. Moje ciało po prostu potrzebowało odpocząć, a ja mu na to nie pozwalałam. No, przynajmniej do momentu, kiedy nie miałam już innego wyjścia.

Zapominamy też o jeszcze jednej rzeczy. Nasze ciało jako pierwsze reaguje na to, co się dzieje w naszych myślach, w naszych emocjach. Pewnie możesz przypomnieć sobie nie jedną taką sytuację, kiedy reakcje Twojego ciała mówiły Ci, że coś się dzieje. Na przykład w nerwach czasem zaciskamy pięści, szczękę czy boli nas brzuch; czasem w podobny sposób reagujemy na strach. Co więcej, ciało właściwie przez cały czas, za pomocą wszystkich zmysłów, odbiera bodźce z naszego otoczenia. Wyobraź sobie, jak wiele informacji dociera do Ciebie w ciągu jednej chwili. Po sygnałach z ciała jesteśmy w stanie odczytać, co się dzieje wokół nas i wewnątrz nas. Jednak potrzeba do tego uważności, skupienia się na sobie, swoim ciele i tym, co odczuwa.

Jak dbać o ciało przy siedzącym trybie życia?

Dzisiejszy model życia opiera się w dużej mierze na siedzeniu długimi godzinami przed komputerem czy ze smartfonem w ręce. W większości zaspokajamy tak nasze potrzeby umysłowe, intelektualne. Jednak niektórzy z nas pracują w ten sposób każdego dnia. Siedzenie przez 8-10 godzin cały czas w jednej pozycji, niemalże w bezruchu, jest dla naszego ciała absolutnie niekomfortowe, niezdrowe i nienaturalne.

Zatem jak dbać o ciało, jeśli prowadzisz taki tryb życia? Jeśli możesz wprowadzić do swojej codzienności więcej ruchu, postaraj się to zrobić. WHO mówi o tym, że dorosły człowiek powinien robić dziennie około 12 000 kroków. Jeżeli możesz, mierz swoje kroki. Sprawdzaj, ile ruchu dostarczasz ciału każdego dnia. Relacja z ciałem obejmuje zwracanie uwagi na jego potrzeby, a ruch jest jedną z nich. Aktywność fizyczna wpływa na nasze zdrowie i ogólne samopoczucie. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zajrzyj do wpisu „Jak dbać o zdrowie?”, gdzie znajdziesz podstawowe informacje i wskazówki.

Jak dbać o ciało, aby budować z nim dobrą relację?

Budowanie relacji z ciałem warto zacząć od pogodzenia się z ważnością odpoczynku w naszym życiu. Jeśli czujesz, że temat ten stanowi dla Ciebie wyzwanie, koniecznie zajrzyj do wpisu „Jak odpoczywać? – sztuka odpoczynku”. Narzucanie sobie wygórowanej wizji produktywności, opartej o ciasno zapełniony kalendarz, jest jedną z przyczyn wyczerpania naszego organizmu.

Kiedy dużo pracujemy intelektualnie, to jesteśmy bardzo mocno w tak zwanym gorącym obszarze. W tym obszarze, który powoduje, że jesteśmy cały czas nakręceni. Można powiedzieć, że jesteśmy “podgotowani”, porównując to do wody. Kiedy jesteśmy bardzo mocno przepracowani i nasze ciało jest zmęczone, ta woda ciągle się gotuje i stopniowo zaczyna wyparowywać. W takiej sytuacji potrzebujemy ją ochłodzić. Do tego przyda nam się składnik, który w medycynie chińskiej czy w ogóle w kulturze chińskiej nazywany jest ying, czyli składnik zimny, składnik spokoju. Ten spokój przynoszą nam właśnie takie rzeczy jak sen, relaks czy oddech, ale nie tylko. Jeśli chcesz jeszcze bardziej zbliżyć się do siebie, swojego ciała i zrelaksować, koniecznie zajrzyj do wpisu „Techniki relaksacyjne – 6 sposobów na odprężenie”.

Joga

Moja relacja z ciałem zaczęła się od oddechu poprzez jogę. Przez wiele lat joga wydawała mi się bardzo nudnym zajęciem. Sądziłam, że nie będę w stanie wytrzymać na macie więcej niż 5-10 minut, że ta praktyka nie może nic wnieść do mojego życia. Kiedy pojawiłam się na pierwszych, drugich, trzecich zajęciach jogi, a potem pojechałam na warsztaty jogowe, zrozumiałam, że świadomy oddech w jodze jest doskonałym sposobem na to, żeby właśnie zbudować taką relację, uelastycznić ciało i poszerzyć zakresy ruchowe, których nie daje nam przemieszczanie się z punktu A do punktu B.

Jeśli już praktykujesz jogę, to na pewno wiesz, o co mi chodzi, a jeśli jeszcze jej nie praktykujesz, to absolutnie zachęcam Cię do tego, żeby spróbować. Joga jest jedną z takich form ruchowych, które można wykonywać bez względu na wiek i zakres ruchów. Jest bardzo wiele różnych typów jogi i można je wykonywać w bardzo spokojny sposób, przy dość dużej świadomości własnych ograniczeń.

Technika oddechowa

Jak już wspomniałam, oddech może być bardzo skutecznym sposobem dbania i troszczenia się o siebie, a nawet wejść nam w nawyk. Już po prostu pogłębiony i świadomy, przez kilka minut, bez żadnych konkretnych technik czy jakichś konkretnych metod, może nam dać bardzo dużo na poziomie ochłodzenia naszego systemu i osiągnięcia dużego spokoju na poziomie ciała, a przy okazji umysłu. Ciało wpływa na umysł, a umysł na ciało. Są to dwie nierozerwalne struktury.

Dotyk

Relacja z ciałem może być budowana także świadomie poprzez dotyk, na przykład poprzez masaż czy przytulanie się do drugiej osoby. Na poziomie biochemicznym przytulenie się wytwarza w naszym mózgu serotoninę i oksytocynę, czyli dwa takie hormony, które odpowiadają za poczucie przynależności i miłości oraz szczęścia. Masaż czy przytulanie się to przy okazji dobre formy odpoczynku.

Pyszne jedzenie lub picie

Warto pamiętać również o tym, że nasze ciało to nasze kubki smakowe. W związku z czym możemy budować relację z ciałem i troszczyć się o nie, przygotowując jakiś pyszny posiłek, jedząc coś słodkiego czy cokolwiek innego. Ja na przykład kiedyś otworzyłam paczkę, w której przyszło do mnie rytualne kakao z Kolumbii. I to kakao ma właściwości przede wszystkim wzmacniania serca, ale jest też bardzo smaczne i przyjemnością było dla mnie wypicie go w towarzystwie ukochanej osoby. 

Aromaterapia

Kolejnym ważnym elementem budowania takiej relacji może być aromaterapia, czyli zapachy. Mogą być to olejki, świeczki czy ciepła kąpiel w jakichś pachnących solach. Wszystko zależy od tego, co lubisz. Polecam do takiej kąpieli na przykład słuchanie mis tybetańskich czy wszystkich innych instrumentów, które mają pomóc nam się zrelaksować i za pomocą wibracji trochę pobudzić nasze ciało. Jeżeli chodzi o terapię dźwiękiem, polecam także ASMR. To dźwięki nagrywane w specjalnych warunkach, za pomocą mega czułych mikrofonów. Pozwalają się zrelaksować, a nawet wyjść z bezsenności. Możesz je znaleźć na YouTube, wpisując w wyszukiwarkę: „ASMR”. Jeśli szukasz czegoś bardziej konkretnego, po prostu dodaj do szukanej frazy to, czego potrzebujesz.

Jak dbać o ciało? Słuchaj go

Buduj relację z własnym ciałem, otwierając się na jego potrzeby z dużą uważnością. Odpoczynek czy relaks można uskuteczniać na wiele sposobów, a ruch powinien być dostosowany do Twoich potrzeb i możliwości. Więc dla jednych to będzie spacer, dla innych joga. Komuś innemu wystarczy, że po prostu wstanie od komputera i troszkę pomacha rękami i nogami. Już duża uważność i słuchanie siebie podpowie Ci, jak dbać o ciało, aby było odprężone i gotowe wspierać Cię każdego dnia.

Polecam Ci takie proste ćwiczenie. Kiedy bardzo długo pozostajesz w bezruchu, w takiej pracy intelektualnej, wstań i strzep ręce, strzep nogi, wytrzep całe ciało. To już daje bardzo dużą przyjemność na poziomie ruchowym. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat self-care, koniecznie zajrzyj do wpisu „Jak być dobrym dla siebie?”. Tymczasem daj znać w komentarzu, jak budujesz relację ze swoim ciałem. Być może zainspirujesz innych!